Ιστορία Τμήματος
Ιστορία Τμήματος
Το Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, της Σχολής Δημόσιας Υγείας, του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, ως καθολικός διάδοχος της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) (Ν.4610/2019) διαθέτει μοναδική εκπαιδευτική εμπειρία, έμπειρο προσωπικό, τεχνογνωσία στην εκπόνηση μεταπτυχιακών προγραμμάτων και ακαδημαϊκή παράδοση 95 ετών στη Δημόσια Υγεία. Οι απόφοιτοι των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας εργάστηκαν και εργάζονται σε σημαντικές θέσεις πολιτικής, στρατηγικής και παρεμβάσεων στην κοινότητα, στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα Υγείας, καθώς και σε μη κυβερνητικές οργανώσεις στην Ελλάδα και διεθνώς.
Η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας έχει μακρά ιστορία και αποτελεί μία από τις παλαιότερες Σχολές Δημόσιας Υγείας της Ευρώπης. Αποτέλεσε την πρώτη Σχολή στον Ελλαδικό χώρο που οργάνωσε μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών στη Δημόσια Υγεία και στη Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας και διαθέτει μοναδική εμπειρία, προσωπικό, υποδομές και τεχνογνωσία για το σχεδιασμό, εκπόνηση και αξιολόγηση προγραμμάτων πρόληψης, προαγωγής υγείας, καθώς και στρατηγικών προστασίας και προαγωγής της δημόσιας υγείας.
Το 1929, ιδρύεται από την κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου (1928-1932) και τους Υπουργούς Υγιεινής Απόστολο Δοξιάδη και Αλέξανδρο Παππά, η Υγειονομική Σχολή Αθηνών (ΥΣΑ), μετά από πρόταση της Οργάνωσης Υγείας της Κοινωνίας των Εθνών και τη συμβολή του Rockefeller Foundation. Τα επίσημα εγκαίνια της έλαβαν χώρα στις 16 Μαρτίου 1931, με κάθε επισημότητα, επί της Λεωφόρου Αλεξάνδρας 196 στους Αμπελόκηπους, όπου στεγάζεται έως σήμερα. Κύρια αποστολή της Υγειονομικής Σχολής Αθηνών ήταν η άμεση αντιμετώπιση των δυσμενών συνθηκών υγείας του πληθυσμού, των υψηλών ποσοστών θνησιμότητας και νοσηρότητας από λοιμώδη νοσήματα καθώς και η ανασυγκρότηση των διάσπαρτων και πλημμελώς οργανωμένων υπηρεσιών υγείας της χώρας. Ο πρώτος διευθυντής της Σχολής ήταν ο υγιεινολόγος Frederick Norman White.
Από την αρχή της λειτουργίας της, η ΥΣΑ στόχευσε, αφενός στην εκπαίδευση του υγειονομικού προσωπικού σε ζητήματα δημόσιας υγείας, απονέμοντας το πτυχίο του Υγιεινολόγου Ιατρού και το δίπλωμα του Επόπτη Εξυγιάνσεως, αφετέρου είχε αποστολή την επιστημονική έρευνα, αλλά και τη διαφώτιση του κοινού και των κοινωνικών εταίρων σχετικά με την προστασία της υγείας. Κατά την πρώτη δεκαετία της λειτουργίας της, η ΥΣΑ σημείωσε σημαντικότατες επιτυχίες, όπως ενδεικτικά ο Ανθελονοσιακός Αγώνας, η βελτίωση της Σχολικής Υγιεινής, η δημιουργία της Προτύπου Υγειονομικής Οργανώσεως Αμπελοκήπων και της Σχολής Επισκεπτριών Αδελφών Νοσοκόμων (ΣΕΑΝ).
Ακόμα και στη διάρκεια της Κατοχής (1941-1944), η ΥΣΑ συνέχισε τη λειτουργία της, πολλές όμως υγειονομικές δραστηριότητες στην ύπαιθρο διεκόπησαν λόγω της κατάρρευσης των υποδομών της χώρας. Την περίοδο εκείνη με εμπνευστή τον Καθηγητή Γεώργιο Παπακώστα ασκείται κοινωνική ιατρική με τη δράση της Οργάνωσις Κοινωνικής Αντιλήψεως. Στα χρόνια του Εμφυλίου εκκινείται ο άθλος εκρίζωσης της ελονοσίας από την Έδρα Ελονοσιολογίας και τον Καθηγητή Γρηγόριο Λιβαδά, με τη συνεργασία της UNRRA και του WHO με μεγάλη επιτυχία, καθώς από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 παρατηρείται μείωση των ποσοστών νοσηρότητας και θνησιμότητας.
Η Υγειονομική Σχολή Αθηνών από κοινού με το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας και την UNICEF υποστήριξε το πρωτότυπο έργο της Σχολής Αγροτικής Υγιεινής Φαρσάλων, η οποία ιδρύθηκε το 1960 και για είκοσι χρόνια αφιερώθηκε στην επιμόρφωση υγειονομικού προσωπικού και την προαγωγή της υγείας του γενικού πληθυσμού. Σημαντική καινοτομία υπήρξε η κατάρτιση σπουδών Πτυχίου Διοικητικού Διευθυντού από το 1960-1967, πρόγραμμα το οποίο μετεξελίχθηκε στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, μετά την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας.
Με τη Μεταπολίτευση το 1974 η Σχολή προσανατολίζεται σε νέους εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς ορίζοντες με Έδρες όπως της Κοινωνιολογίας, των Οικονομικών της Υγείας, της Κτηνιατρικής Δημόσιας Υγείας και της Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, ενώ ενισχύεται νομικά με το ΠΔ 332/1975 και το ΠΔ 1233/1981. Με έμφαση στην προστασία της υγείας του πληθυσμού, οργανώνεται η επιδημιολογική επιτήρηση της χώρας τη δεκαετία του 1980 από τον Καθηγητή Γεώργιο Παπαευαγγέλου, πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής AIDS.
Το 1994, με το νόμο 2194 η Υγειονομική Σχολή Αθηνών μετονομάζεται σε Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας και αποτελεί ισότιμο με τα ΑΕΙ εκπαιδευτικό ίδρυμα, καθώς λειτουργεί ως ΝΠΔΔ με πλήρη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, με κύριους σκοπούς την εκπαίδευση, την επιστημονική έρευνα, την εφαρμοσμένη δράση σε θέματα δημόσιας υγείας και κοινωνικής πολιτικής και την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών. Τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών που προσέφερε η Ε.Σ.Δ.Υ. παρείχαν Μεταπτυχιακά Διπλώματα Ειδίκευσης:
Η Υγειονομική Σχολή Αθηνών υπήρξε φυτώριο επιστημόνων και ερευνητών, όπως ο Καθηγητής Βασίλειος Βαλαώρας, ο Αθανάσιος Μαντέκος, η Μερόπη Βιολάκη-Παρασκευά, ενώ δίδαξαν διακεκριμένοι Καθηγητές, όπως ο Γρηγόριος Λιβαδάς, ο Γεράσιμος Αλιβιζάτος, ο Γεώργιος Μπελιός, ο Χρήστος Φλωράς, ο Εμμανουήλ Λαμπαδάριος, ο Γεώργιος Παπακώστας, ο Θεοδόσιος Ζαβιτσιάνος, ο Αλέξανδρος Αγγελής, ο Αντώνιος Παπαδάκης.
Από τις απαρχές λειτουργίας της η Σχολή μας έχει υποστηρίξει σε μείζονα βαθμό τη χάραξη εθνικών πολιτικών υγείας της χώρας με κύρια αποστολή τη μεταπτυχιακή εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και την ανάληψη με ιδιαίτερη επιτυχία της αντιμετώπισης διαφόρων λοιμωδών νοσημάτων. Παράλληλα έχει συμβάλλει στην προστασία της υγείας του πληθυσμού με τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης μέσα από τη μελέτη και την επιστημονική έρευνα πάνω σε μία ευρεία βάση των επιστημών της δημόσιας υγείας.